Kwas askorbinowy, bardziej znany jako witamina C to podstawowa substancja gwarantująca prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka. Pełni ona bardzo funkcję, a jej deficyt może być bardzo groźny. Witamina C musi być dostarczana z zewnątrz. Z pożywieniem lub w postaci suplementu. Człowiek nie potrafi bowiem jej sam wytworzyć.
Witamina C – szerokie spektrum działania
Witamina C odpowiada za wiele procesów związanych z przemianą materii. Metabolizuje węglowodany, białka i tłuszcze. Dzięki witaminie C zachodzi synteza składników krwi takich jak hemoglobina i erytrocyty oraz proces powstawania tkanki łącznej. Tkanki bardzo ważnej dla funkcjonowania organizmu i transportu składników.
Witamina C sprzyja produkcji kolagenu, a tym samym wpływa na szybkie gojenie ran i prawidłowy zrost złamań. Jest silnym antyoksydantem. Redukuje wolne rodniki, minimalizuje szkody wywołane przez choroby oraz spowalnia starzenie się organizmu. Ma dobroczynny wpływ na ciśnienie i stężenie glukozy we krwi. Kwas l-askorbinowy korzystnie oddziałuje na cholesterol. Obniża poziom złego i podwyższa poziom dobrego cholesterolu. Zapobiega powstawaniu szkodliwych złogów w ścianach naczyń krwionośnych. Witamina C stymuluje wytwarzanie prostaglandyn. Tym samym zmniejsza ryzyko udaru, miażdżycy oraz chorób serca.
Spożywanie posiłków zawierających duże ilości witaminy C zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób onkologicznych, szczególnie jelita grubego, żołądka i przełyku. Kwas l-askorbinowy zmniejsza dokuczliwe objawy alergii np. katar sienny czy wysypkę. Zapobiega niedokrwistości poprzez poprawę przyswajania żelaza. Warto też wspomnieć o dobroczynnym wpływie witaminy C na zwiększenie odporności. Witaminę C podaje się przecież przy wszelkiego rodzaju infekcjach i przeziębieniach. Uszczelnia ona naczynia krwionośne i choroba w efekcie ma łagodniejszy przebieg.
Witamina C – zalecenia
Człowiek nie wytwarza witaminy C i musi ja pozyskiwać z zewnątrz wraz z pokarmem albo w postaci suplementów. Szacuje się, że dzieci potrzebują 40-40 mg, kobiety 75 mg a mężczyźni 90 mg witaminy C dziennie.
Zapotrzebowanie wzrasta zdecydowanie w czasie przeziębienia i infekcji przebiegających ze szczególnie trudno gojącymi się ranami. Zwiększone zapotrzebowanie powodują również choroby serca, nerek i wątroby, duży wysiłek i ciągły stres. Palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie leków m.in. aspiryny, barbituranów, sulfonamidów i antybiotyków z grupy tetracyklin. W opisanych tu przypadkach zapotrzebowanie organizmu na kwas askorbinowy wzrasta nawet do 1000 mg na dobę i konieczna jest dodatkowa suplementacja.
Do klasycznych objawów niedoboru zalicza się bóle reumatyczne, osłabienie, senność i brak apetytu. Oraz tak charakterystyczne dla szkorbutu krwawienie dziąseł, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i zębodołów.
Witaminę C z uwagi na to, że jest rozpuszczalna w wodzie bardzo trudno przedawkować. Jej nadmiar jest wydalany z potem i moczem. Niemniej jednak bardzo wysokie dawki leku mogą wywoływać niepożądane objawy ze strony układu pokarmowego. Mogą to być między innymi nudności, wymioty i biegunki. Dłuższe przyjmowanie witaminy C w nadmiarze może prowadzić do pojawienia się kamieni nerkowych.
Jaka witamina C jest najbardziej skuteczna ?
Lewoskrętna witamina C
W internecie furorę robi lewoskrętna witamina C. Internetowi guru twierdzą, że jest to najlepsza forma tej substancji. Jest droższa od tej gorszej prawoskrętnej. Trzeba jednak wyjaśnić, że tak naprawdę prawoskrętna witamina C nie istnieje. Termin witamina C odnosi się tylko do kwasu l-askorbinowego, czyli jak sama nazwa wskazuje lewoskrętnego. Oznacza to, że substancja skręca spolaryzowane światło w lewo. Prawoskrętny kwas askorbinowy nie jest witaminą i używa się go w laboratoriach do analiz chemicznych.
Wszystkie preparaty z witaminą C sprzedawane w aptece zawierają kwas l-askorbinowego, a więc lewoskrętny. Do wyboru mamy tabletki powlekane i musujące oraz kapsułki o przedłużonym uwalnianiu. Dla dzieci przeznaczone są łatwe do podania krople, żelki lub lizaki. Bardzo popularne są preparaty zwierające kwas askorbinowy i rutozyd. Dodatek tego flawonoidu ma bardzo korzystne działanie na naczynia krwionośne i wzmacnia działanie samej witaminy. Preparaty zawierają od 100 do 1000 mg witaminy C.
Witamina C – naturalna czy syntetyczna
Preparaty w większości zawierają syntetyczny kwas askorbinowy. Źródłem witaminy naturalnej w suplementach najczęściej bywa acerola. Dostępne są tabletki, proszki i naturalne soki zawierające wyciąg z tego owocu, a zamówić je można w sklepach takich jak Sklep Życia.
Jeżeli chodzi o naturalną witaminę C dostarczaną organizmowi w pokarmie, to do najbogatszych w tę substancję zaliczana jest czarna porzeczka, rokitnik, dzika róża oraz niezaprzeczalna gwiazda, czyli natka pietruszki.